Appeared originally in the Kuryer Polski, July 1, 1917 |
The following is the third in our series on the Polish Pioneers.
[Many thanks to Joanna Białkowska in providing the following translation.]
The following appeared in the Kuryer Polski on July 1, 1917:
POLISH PIONEER - Antoni Komorowski
Anton Komorowski, one
of the oldest Polish settlers in Milwaukee, at currently 79 years, is
also a military veteran. He was five times appointed to active service
in the German army.
Mr. Anton Komorowski, like all Poles who lived under Prussian
occupation, is an avid Polish patriot and declared enemy of the
Germans. He was born on the first day June,
1838, in Pląskowie, near Wagrowiec, in the Great Duchy of Posen. His
father was John and mother was Constance (née Urbaniak).
He attended parochial school for 13 years of his
life, and then worked with his father on the farm until his 20th
year. When he was 20, he was dragged into the
German army, and he trained in the camp in Bydgoszcz.
After two years of military service, he returned
home. In 1863, he was called to serve at the
Russian border to guard this border during the uprising in the
Polish kingdom. In 1864, he was again called
into the German army in the war of Germany against Denmark.
This war, however, lasted only four months.
In 1866 Mr. Komorowski served in the army during the
Austro-German war, during which he was again forced to fight for the
German Fatherland. In 1870 he spent nine
months in the German war with France. After returning from the
Franco-German War, Mr. Antoni Komorowski, at age 33 years, decided
to get married and start his own farm. He married Miss Nepomucena
Pałczyńska who was then 16 years old and came from his native
village. Their marriage took place on May 10th, 1871. At that time,
there were rumors that Germany might attack the Russians, so Mr.
Komorowski, not wanting to be called to fight again for the German
government, left on December 9th,
1871 for America with his wife and he went straight to his brother in
Manitowoc, Wis. Then he moved to Milwaukee. In Milwaukee, Stanislaw Komorowski came into
the world.
After a one-year stay here, the family Komorowski
went to a farm in the county of Waukesha, Wis., where they remained
for six years. There were born to them children: Joseph, Marya,
Cecilia and Anthony. So, having five children, one of whom was of
school age, Mr. Komorowski moved to Milwaukee in order to send their
children to Polish schools, because the farm school was not Polish.
He lived at 825 3rd Avenue for eleven years, and then at 1031 2nd
Avenue for 26 years, for a total of 37 years in the Fourteenth Ward
in Milwaukee.
Mr. Komorowski was the first employee at Kosciuszko
Park, where he worked for 10 years. Then he bought a couple of
horses and a wagon and for seven years he worked as a ward jobber in
the Fourteenth Ward. Seventeen years ago, he stopped working
completely to take a break in his old age. Today, he still looks
quite healthy, even though an elderly man. However, he suffers from
rheumatism, and for two years he was bedridden. He belongs to a
Polish company, namely to the St. Bronisława,. He is also a ward of the Metropolitan company.
The children of the Komorowski family have grown up to be good Poles and respected American citizens. The eldest son, Stanislaus, is age 44. Joseph, 42, ran a buffet for many years on Mason Street and was the commissioner for fireman policy for Mayor Becker. Anthony is aged 36 and Władsław is 34. Maryanna, 39, married Damzego Popa. Cecilia, aged 38, married Mr. Francis Droźniakiewcza. Anna, age 32, married W. Ruszkiewicz.
The children of the Komorowski family have grown up to be good Poles and respected American citizens. The eldest son, Stanislaus, is age 44. Joseph, 42, ran a buffet for many years on Mason Street and was the commissioner for fireman policy for Mayor Becker. Anthony is aged 36 and Władsław is 34. Maryanna, 39, married Damzego Popa. Cecilia, aged 38, married Mr. Francis Droźniakiewcza. Anna, age 32, married W. Ruszkiewicz.
The wife of Anthony Komorowski currently counts 62
years of age. For the past six months, she has suffered from
rheumatism in the hips (sciatica). Fourteen years ago, she went on a
trip to her Polish homeland, along with the married
daughter of James Kuhal. They visited Wągrowiec for six months,
after which they returned back to Milwaukee.
The Citizen Antoni Komorowski is a regular reader of the Polish Courier.... [There are a couple sentences left in the article after this, but the copy becomes too blurry to attempt a translation.]
The Citizen Antoni Komorowski is a regular reader of the Polish Courier.... [There are a couple sentences left in the article after this, but the copy becomes too blurry to attempt a translation.]
Relation to Nearest Featured Profile: Michael Domachowski (Featured Profile #3) and Joseph Domachowski, (Featured Profile #5): No near relationship.
Path From Nearest Featured Profile: Michael and Joseph Domachowski > sister, Frances (Domachowski) [Grosz] Jagodzinski > daughter, Rose (Jagodzinski) [Ruszkiewicz] Ruswick > husband, Frank [Ruszkiewicz] Ruswick > brother, Lawrence (Wladyslaw) Ruszkiewicz > wife, Anna (Komorowski) Ruszkiewicz > father, Anton Komorowski
Here is my transcription of the original article:
PIONIERZY POLSCY - Antoni Komorowski
Antoni Komorowski, jeden z najstarszych osadników polskich w Milwaukee, mający obecnie 79 lat, jest zarazem weteranem wojskowym, był bowiem pięciokrotnie powoływany do czynnej służby w armii niemieckiej.
Ob. Anton Komorowski, jak zresztą wszyscy Polacy spod zaboru pruskiego, jest gorliwym patr ąpolskim i zdeklarowanym wrogiem Niemców. Urodził on się dnia 1. czerwca, r. 1838, w Pląskowie, koło Wągrowca, we Wielkim Księstwie Poznańskiem, z ojca Jana i matki Konstancji (z domu Urbanak).
Uczęszczał on do szkoły parafialnej do 13. roku życia, a następnie pracował u ojca przy gospodarstwie aż do 20. roku życia. Gdy miał 20 lat został zaciągnięty do niemieckiego wojska i ćwiczył się w obozie w Bydgoszczy. Po dwuletniej służbie wojskowej tamże powrócił do domu. W roku 1863, był powołany do służby przy granicy rosyjskiej, by strzec pogranicza podczas powstania w Królestwie Polskim. W roku 1864, był znowu powołany do armii niemieckiej z powodu wojny Niemiec z Danią. Wojna ta trwała jednak zaledwie cztery miesiące.
W roku 1866 ob. Komorowski służył we wojsku w czasie wojny austro-niemieckiej, będąc znowu zmuszony walczyć za niemiecki Vaterland. W roku 1870 spędził dziewięć miesięcy na wojnie Niemiec z Francją.
Po powrocie z wojny francusko-niemieckiej ob. Antoni Komorowski, licząc wówczas 33 lat, postanowił się ożenić i założyć własne gospodarstwo. Poślubił więc pannę Nepomucenę Palczyńską, mająca wówczas 16 lat, a pochodzącą z jego rodzinnej wsi. Ślub odbył się dnia 10. maja, 1871 r. W owym czasie krążyły pogłoski, że Niemcy mają uderzyć na Rosję, więc ob. Komorowski, nie chcąc być znowu powołanym do walki zaborczej na rzecz rządu niemieckiego, wyjechał dnia 9. grudnia 1871 r. do Ameryki ze żoną i udał się wprost do swego brata w Manitowoc, Wis. Tam mieszkał jeden rok, a następnie pojechał do Milwaukee. W Milwaukee przybył na świat Stanisław Komorowski.
Po jednorocznym tutaj pobycie pp. Komorowscy wyjechali na farmę w powiecie Waukesha, Wis., gdzie pozostali sześć lat. Tam urodziły im się dzieci: Józef, Maria, Cecylia i Antoni. Mając więc pięcioro dzieci, z których jedno było w wieku szkolnym, ob. Komorowski przeniósł się do Milwaukee, aby móc swe dzieci posyłać do polskiej szkoły, gdyż na farmach szkoły polskiej wówczas nie było. Zamieszkiwał pn. 825 - 3. avenue przez jedenaście lat, a następnie pn. 1031 - 2. avenue przez 26 lat, czyli ogółem 37 lat w Czternastej wardzie w Milwaukee.
Ob. Komorowski był pierwszym pracownikiem w parku Kościuszki, gdzie pracował przez 10 lat. Następnie kupił sobie parę koni i wóz i przez siedem lat pracował przy wardowej robocie w Czternastej wardzie. Siedemnaście lat temu przestał pracować zupełnie by sobie odpocząć na stare lata. Dzisiaj wygląda jeszcze dosyć zdrowo i jak na człowieka w podeszłym wieku bardzo dobrze. Cierpi jednak na reumatyzm, a przez dwa lata był obłożnie chory. Należy do jednego polskiego towarzystwa św. Bronisławy, grupy Stowarzyszenia. Jest także asekurowanym w kompanii Metropolita.
Dzieci pp. Komorowsich wyrosły na dobrych Polaków i na szanowanych obywateli amerykańskich. Najstarszy syn, Stanisław, ma lat 44; Józef, lat 42, prowadził od wielu lat buffet przy Mason ulicy był komisarzem policyi straży ogniowej za mayora Beckera; Antoni, lat 36; Władysław, lat 34; Maryanna, lat 39 wyszła za ob. Damzego Popa; Cecylia, lat 38, wyszła za mąż za ob. Franciszka Droźniakiewicza; Anna, lat 32, wyszła za W. Ruszkiewicza.
Żona ob. Antoniego Komorowskiego liczy obecnie 62 lat. Od ostatnich sześciu miesięcy choruje ona na reumatyzm w biodrach (sciatica) Czternaście lat temu wyjechała ona w podróż do rodzinnych stron w Polsce, wraz z panią Jakóbową Kuhal I córką do Wągrowca i bawiła sześć miesięcy, poczem wróciła nazad do Milwaukee
W obywatelu Antonim Komorowskim wydawnictwo Kuriera Polskiego ma regularnego czytelnika i szczerego przyjaciela, gdyż p. Komorowski czyta gazety p. M.Kruszki od samego ich założenia. Najpierw gdy zaczął wychodzić mały „Tygodnik Anonsowy” p. Komorowski był jednym z pierwszych jego adeptów. Gdy Tygodnik przeobraził się w Kuriera p. Komorowski i tę gazetę kupował, obecnie czyta Kuriera Poznańskiego od samego założenia.
If you can read it, here is the original article: